Verslag Jelle & Jacob in Oekraïne

Omdat er in de Oekraïne een dringende behoefte is aan generatoren, in verband met de beschietingen die uitgevoerd worden door het Russische leger op energiecentrales en wij een generator hadden staan, waar we nog maar een paar keer gebruik van hebben gemaakt de afgelopen jaren, had ik het plan opgevat om deze te schenken in overleg met de overige MT leden.

Ook was er een actie opgezet vanuit de Leeuwarden Courant en het Dagblad van het Noorden om allemaal kleding en geld in te zamelen om de mensen in Oekraïne te steunen. Deze actie is een groot succes geworden en er werden in totaal 9 afzetbakken vol met kleding, schoenen, dekens en ook voedsel en dergelijke gebracht op de verschillende collectie punten.

Nu moeten deze goederen ook naar de Oekraïne en dus had ik mij gemeld bij de Leeuwarder Courant via een mailtje. Nog geen uur later meldde er zich een journalist wat mijn idee hierbij was. Ik heb uitgelegd dat ik bereid was een vrachtwagen gevuld met hulpgoederen naar de Oekraïne te brengen.

Zaterdag 31 december hebben we met een aantal personen bij elkaar gezeten waaronder de Journalist Patrick van ’t Haar en een aantal logistieke mensen Freerk Lautenbach, Jan Ypma en Jochum van der Wielen.

Al snel werd duidelijk dat er behoefte was aan transportmateriaal die kant op.

Jan Ypma is een van de grote organisatoren achter deze transporten en we hebben uiteindelijk 2 januari besloten om z.s.m. te vertrekken. Op 3 januari is de eerste wagen geladen met hulpgoederen en bestuurd door Edwin Maljaars en Gert Pennings vertrokken en dan zouden wij, Jacob en ik  de 2^e wagen zijn. Er werden nog wat schoolspullen bij ons in Bolsward gebracht en samen met de generator en de schoolspullen is de trailer op woensdagmorgen volgeladen met de verzamelde goederen voor de deuren dicht konden en het zegel op de deuren kon.

Vanuit de Stadskerk de Wijngaard in Leeuwarden zijn de goederen geladen en zijn de juiste papieren opgemaakt voor de grenspassage aan de Pools-Oekraïense grens ter begeleiding van de lading. Belangrijk is dat de goederen geleverd worden aan een hulporganisatie in de Oekraïne die officieel geregistreerd is bij de Oekraïense overheid anders wordt een grenspassage een moeilijk verhaal, maar dat komt later.

Terug in Bolsward hebben we ons koffertje en toilettas gepakt en zijn we laat in de middag vertrokken voor een reis van ongeveer 1900 kilometer naar Kamjanets-Podilsky. Met een lading van totaal 11 ton zijn we via Berlijn, Wroclaw, Katowice en Krakow op donderdagavond aangekomen vlak bij grens voor een nachtje slapen, om op vrijdag 6 januari de grens te passeren in Medyka. Deze grensovergang ligt vlak bij Prysmiel waar een maand eerder een raket inslag is geweest en waar nog mensen werden gedood. Hier was echter niets van te zien. Aangekomen bij de grens was het zeer rustig. Door de feestdagen van 3 koningen en het orthodoxe Kerstfeest op zaterdag en zondag kwam dit wel goed uit.

Omdat je moet uitzoeken wat je precies moet doen bij een dergelijke passage is het altijd gemakkelijk om samen dit soort passages te doen. Je moet de juist rij zien te kiezen maar dat blijft altijd een gok. Je bent afhankelijk van de chauffeur voor je. Heeft hij de papieren niet goed voor elkaar dan heb je een uitdaging en moet je wachten tot hij klaar is. Een raar systeem en dat is een van de oorzaken van de lange wachtrijen aan de grens.

Een extra kopie van de papieren voor de Poolse douane is misschien nog handig om mee te geven. Ze willen ook weer een kopie maar hebben verder geen vragen.

Bij de Oekraïense kant is het zoeken hoe alles gaat en dat maakt het ook wel leuk. Het is net een escaperoom. Je krijgt een briefje en daar moet je de juiste stempels op zien te behalen voor je door het hek naar binnen mag het land in. We rijden het terrein op en parkeren vooraan op de parking en we staan voor het hek. We hadden wel in de gaten dat er wat moest gebeuren maar wat dat is zoeken.

Wij naar de douanecontrole, een oude bouwkeet met 3 bureaus in bus stand en 3 douaniers die je gapend aankijken als je naar binnen stapt. Wij wat met papieren zwaaien en we waren dus fout. Met handgebaren probeerden ze duidelijk te maken dat we eerst naar de paspoortcontrole moesten. Er is geen Engelse of Duitse taal te lezen dus de man mee naar buiten en wijzend naar een hokje waar we ons eerst moesten melden. Hij had de papieren ook bekeken en we hadden niet het juiste formulier volgens hem en we moesten alles overschrijven en een organisatie code opvragen van de losplaats anders ging het niet lukken. Jacob eerst het formulier invullen en in spijkerschrift moest die arme man dit later ontcijferen. Ik had snel een paar pennen meegenomen uit de wagen als een beetje smeermiddel. Nu eerst naar de paspoortcontrole. Die keken ons aan of ze water zagen branden en vragen ons verbaasd waar onze wagen is. Ja die staat 150 meter verder op. Dit was fout maar voor deze keer gingen ze onze paspoorten toch checken. Nadat dit gedaan was kregen we onze eerste stempel. Toen naar de douanecontrole met papieren en een extra formulier in spijkerschrift en de pennen. En het werkte hij was blij met de pennen en vulde de ontbrekende gegevens in en we mochten naar buiten zodat hij in de computer de declaratie kon verwerken. Na 10 minuten met een klap op het raam mochten we ons weer melden en moesten nog een kopie maken bij een expediteur en dan zou hij mee gaan naar de auto. Bij de auto moest de trailer deur open en dus het bewuste zegel er van af. Wij zijn daar geen voorstander van maar anders mochten we blijven staan beeldde hij uit. Een foto werd gemaakt van de goederen en toen was het klaar. Er werd verder nergens naar gekeken. Met de juiste stempels op het loopbriefje mochten we uiteindelijk via de poort waar 2 grenswachten met grote geweren stonden, het terrein verlaten.

Bij het eerste Oekraïense tankstation een datakaartje kopen zodat we toch kunnen blijven communiceren met de achterblijvers. En dat werkt fantastisch binnen no-time had Jacob databereik en alles werkte weer zoals het moest en ik kon weer aanhaken op zijn telefoon. Je moet een westers kaartje uitzetten, data buiten de EU is niet goedkoop. Dit data kaartje was 2 euro en met heel veel MB. We konden weer vooruit.

Het was 10 uur in de ochtend en de weg was leeg we konden richting Lviv. De weg is niet slecht en we rijden met een lekker gangetje. Even voor Lviv krijgen we telefoon van Erwin en Gert, ze hebben de dag ervoor al gelost en zijn weer onderweg terug. We spreken af bij een tankstation bij Lviv en doen even een gezamenlijk bakkie.

We staan naast het hotel waar Ab (collega)  en ik in 2018 ook zijn geweest.  Betalen is geen probleem en de koffie met een lekker worstje met brood is heerlijk. Je kunt gewoon betalen met pin dus Oekraïens cash geld is niet nodig.

Na weer afscheid genomen te hebben van Erwin en Gert gaan we richting Technopil. Een prima weg met 2 rijbanen. Vanaf Technopil besluiten we om de directe weg naar Kamjanets-Podilsky te nemen. Misschien niet heel slim maar de wegen lijken prima. Dat gaat goed tot na 50 kilometer ineens een bord met verboden voor vrachtverkeer voor ons verschijnt. We besluiten om toch door te rijden en langzaam door het dorp te gaan. Het dorp uit gaat goed tot er ineens een agent langs de weg staat. We parkeren de auto en geven de papieren over. Hij knikt maar snapt er niets van en wij ook niet, maar we roepen Humanitair transport en dat helpt. Hij geeft de papieren terug en loopt weg. Ik roep hem terug en geef hem nog snel een paar pennen. Man helemaal blij.

Even verder eenzelfde situatie met verboden voor vrachtverkeer. We nemen nu wel de “rondweg” maar deze lijkt meer op een crossbaan met veel kuilen. We rijden met een gangentje van 30 km per uur en na ongeveer 6 kilometer is er weer een normale weg inzicht.  

We vervolgen onze weg zonder problemen komen rond half 5 Kamjanets-Podilsky binnen en het is dan alweer donker. Jacob had goed geluisterd naar de adviezen van Gert en bij aankomst van het gebouw rijdt hij direct achter het terrein op waar het een grote bende is maar ineens staan een paar mannen te zwaaien, dus we zitten goed.

We krijgen een hartelijk ontvangst en we beginnen direct met 6 man te lossen. Eigenlijk willen ze niet dat we mee helpen maar de eerste paar laadmeter doen we dit wel. We krijgen in een hokje koffie aangeboden en daar houden we het dan eerst ook bij. Vele handen maken licht werk dus we helpen mee de rest van de lading eruit te krijgen.

Het lossen duurt ongeveer 2,5 uur tot dat alles eruit is behalve de generator. Ook deze moet nog uit de trailer want de volgende morgen wordt deze opgehaald door een aantal militairen die er mee doorrijden richting Bachmut. Maar hoe krijgen we dat ding eruit zonder perron of heftruck.

Ook hier helpt het dat je de juiste vrienden hebt. Binnen 15 minuten staat er een kraan, ooit gebruikt door het Russische leger en nu bij het Oekraïense leger in gebruik, ten tonele. Prachtig om te zien dat binnen 15 minuten na het stempelen van de kraan, de aanhangwagen met generator op de grond staat en de trailer geheel leeg is.

Het hele pakhuis staat nu vol met etenswaren, kleding en schoolspullen. Maandag zal een truck met trailer ingeschakeld worden voor verder transport richting het oosten. Mooi om te zien dat dit soort organisaties onder de vlag van het Rode Kruis dit soort transporten organiseren en coördineren. Allemaal op vrijwillige basis. Geen gemor gewoon doen.

We krijgen het advies om naar de TIR parking te rijden in Dunawidsja, deze parkings zijn overal in het land speciaal voor vrachtwagens en ook nog bewaakt. Ook hier hadden we weer contact gelegd met een organisator en 2 minuten nadat we geparkeerd stonden, kwam eerst de bewaker maar ook direct daarna ons contactpersoon. We moesten met hem mee naar zijn huis en konden daar ook eten en slapen. Prima geregeld allemaal en zeer gastvrij.  We hadden al een lange dag gehad en na 1,5 uur was het bedtijd. We kozen ervoor om toch lekker in ons eigen bedje te slapen in de truck. De volgende morgen weer een heerlijk ontbijt en een douche, daar waren we ook wel aan toe.

We hadden met de militairen afgesproken dat we de overdracht bij de auto zouden doen en rond 10 uur stonden ze dus ook al voor onze neus. Twee soldaten in een Estlands legervoertuig en echte strijders van het AZOV bataljon. Ook zij wilden ons van alles toe hebben maar we zeiden dat dit juist niet de bedoeling was hoe aardig ook bedoeld. Ze kwamen zelf met kogels, hulzen en kleding maar dat ging ons te ver. Wij 3 hulzen en een soldaten maaltijd rijker en zij de papieren van de aanhangwagen en generator, zo konden ze weer op weg naar Kamjanets-Podilsky om de generator op te halen. Zij zorgen dat deze ter plaatse gebruikt gaat worden en daar moet je op vertrouwen.

Wij waren klaar met onze missie en zijn weer vertrokken richting Lviv. Omdat het ineens een witte wereld was hebben we de hoofdweg genomen richting Technopil en vandaar richting Lviv. Het rijden gaat prima en de weg is goed berijdbaar. Er wordt niet met zout gestrooid zoals bij ons maar met zand. Werkt ook goed. Het is niet druk zodat het rijden voorspoedig gaat.

Terug bij de grens weer dezelfde escaperoom bij de Oekraïense controlepost. We moeten er smakelijk om lachen en hebben veel plezier hoe het gaat. Maar het lukt en we kunnen weer verder naar de Poolse grens. En daar gaat het mis. We staan maar in de rij te wachten en er zit geen schot in. En op het moment dat we denken dat we weer kunnen rijden krijgen we te maken met een douanier die geen woord Engels kan maar met veel gebaren aangeeft dat we fout zitten en weer helemaal terug moeten naar het begin en door de scan moeten. 600 meter terug achteruitrijden en weer in de rij. 2 uur later door de scan en dan mogen we wel weer verder. Het is dus niet de Oekraïner maar de EU die de problemen veroorzaakt.

We rijden in het donker weer naar onze parkeerplaats waar we donderdagavond ook hebben gegeten en besluiten nadien door te rijden naar Krakow en daar 24 uur pauze te maken zodat de tacho weer goed is om een commerciële rit te gaan doen. We hebben een toeristische dag gedaan in Krakow inclusief een bezoek aan de zoutmijnen, dus het nuttige met het aangename gecombineerd. Op maandag zijn we weer gaan rijden en hebben we geladen in Olomouc Tsjechië voor Heerenveen en deze op dinsdagmorgen weer gelost. Het is allemaal zeer voortvarend gegaan en we zijn een hele ervaring rijker. Blij dat we dit gedaan hebben en we gaan het zeker op korte termijn nog eens doen. Na een reis van 4000 km waren we dinsdag rond 10:00 uur weer in Heeg waar we de trailer schoongemaakt hebben en afgekoppeld om vervolgens de trekker in Bolsward te brengen en ons normale bezigheden weer op te pakken.

Tevens nog een speciale dank aan de mensen die een bijdrage hebben gedaan om te kosten te dekken voor dit transport.

Groeten Jacob en Jelle